Mapa Serwisu
|
Streszczenie źale Sarmaty nad grobem Zygmunta Augusta – Franciszek Karpiński |
Admin dnia stycznia 15 2007 15:26:39
|
Streszczenie źale Sarmaty nad grobem Zygmunta Augusta – Franciszek Karpiński
Utwór ten jest swego rodzaju testamentem poety występującego w roli przedstawiciela i wyraziciela opinii upadłego narodu. Wiersz napisany został po III rozbiorze Polski, w czasie gdy zostały całkowicie pogrzebane nadzieje na odzyskanie niepodległości.
Podmiot liryczny kieruje swe słowa do ostatniego władcy z dynastii Jagiellonów - Zygmunta Augusta, który staje się w jego oczach symbolem dobrobytu, porządku, potęgi i wielkości dawnej Polski. Poeta przeciwstawia dawną potęgę i chwałę Polski jej pó¼niejszej bezsilności wobec agresorów i upadkowi. Jest to wstrząsający obraz nieszczęścia ojczyzny. Podmiot liryczny zwraca się do zmarłego króla mówiąc, że Polskę najechali zaborcy, którzy nie tak dawno "czcili go" i "hołdowali mu". Król Zygmunt August nie pozostawił po sobie syna, zaś fakt ten oznaczał koniec dynastii i doprowadził - przez wolną elekcję - do zapanowania w kraju nieładu, nieskuteczności sejmów oraz nieuczciwych i wycieńczających państwo walk o koronę. Obecny upadek Rzeczypospolitej wyraża wstrząsająca apostrofa do ojczyzny, która "zamożna kiedyś i w sławę i w siłę", władała "od morza aż do morza", teraz zaś "kawałka ziemi nie ma na mogiłę".
Kolejnym aktem katastrofy narodowej było powstanie kościuszkowskie, którego istotnym epizodem była rze¼ Pragi. "Po tych rozbojach" część Polaków udała się na emigrację, inni natomiast pozostali jak cudzoziemcy w kraju Niemców i Rosjan, aby cierpieć biedę i uczyć z przymusu dzieci obcego języka. Podmiot liryczny wspomina też o uczestnikach kampanii napoleońskiej, którzy pokazali, że "Polak zręczny", jednak w efekcie przynieśli ze sobą "ubóstwo, blizny, nadzieje zwiedzione". Przedostatnia zwrotka wyraża rozpaczliwą rezygnację, zupełny brak wiary w możliwość nadejścia niepodległości:
„Już Białym Orłom i bratniej Pogoni
świat się, przed laty nawykły, nie skłoni!”
W takim stanie ducha poeta rezygnuje z aspiracji osobistych, literackich i narodowych. W drugiej części ostatniej strofy pojawiają się coraz krótsze wersy, co sprawia wrażenie szlochu i podkreśla tragiczny wyd¼więk wiersza.
|
|
Zaloguj się, żeby móc dodawać komentarze.
|
|
Dodawanie ocen dostępne tylko dla zalogowanych Użytkowników.
Proszę się zalogować lub zarejestrować, żeby móc dodawać oceny.
Brak ocen.
|
|
|
|